Praca doktorska, doktorat, dysertacja, rozprawa doktorska – wszystkie te określenia dotyczą tego samego, a więc zdobycia kolejnego stopnia edukacji akademickiej. Co zrozumiałe, pisanie doktoratu wymaga więcej czasu i zaangażowania niż napisanie magisterki. Można wręcz powiedzieć, że materiału do opracowania w procesie przygotowania doktoratu jest ogrom. Jak zmotywować się do pracy, zacząć i kontynuować pisanie doktoratu?

Zaangażuj się w pisanie doktoratu

Zaangażowanie we własne badania naukowe, odpowiednie rozpoznanie tematu, a także prowadzenie dyskusji z innymi doktorantami są kluczowe w procesie pisania pracy doktorskiej. Najlepszym treningiem, który przygotuje Cię do pisania właściwej treści rozprawy doktorskiej, jest opublikowanie artykułów na temat związany z Twoimi badaniami. Publikacje naukowe pomogą Ci też nawiązać kontakt z osobami, które zajmują się podobną tematyką, a nie ma nic bardziej rozwijającego niż konstruktywna krytyka i merytoryczna dyskusja.

Zajmij się planowaniem pisania doktoratu

Oglądasz czasem filmy o pracy detektywów? Za każdym razem ich metody są bardzo podobne: tworzą na ścianie przestrzeń, gdzie zamieszczają wszystkie dostępne informacje na dany temat. Pomaga to spojrzeć na zebrany materiał całościowo, przestawiać i zmieniać poszczególne elementy bez naruszania struktury pozostałych części. Polecam stworzenie podobnej przestrzeni, najlepiej w miejscu, w którym nikt nie będzie mógł ingerować w materiał potrzebny do napisania Twojego doktoratu.

Do stworzenia planu w przypadku pisania doktoratu, a także innych prac naukowych, bardzo przydają się duże arkusze papieru/kartonu, kolorowe kredki/flamastry i inne materiały plastyczne, dzięki którym uzyskasz pożądane efekt. Dzięki nim podkreślisz najistotniejsze elementy swojej pracy doktorskiej i ułożysz je w odpowiedniej hierarchii.

Pamiętaj o najważniejszych elementach Twojego doktoratu

Pamiętaj, że w procesie pisania doktoratu zawiera się bardzo wiele elementów o różnym znaczeniu. Przy tak bardzo skomplikowanych projektach trzeba koniecznie zwrócić uwagę na to, co najważniejsze, by nie poświęcać czasu na mniej istotne treści. Jeśli opowiadając o czymś lubisz robić wiele dygresji, zbaczać na chwilę z tematu, koniecznie zastanów się czy takie samo podejście sprawdzi się podczas pisania pracy doktorskiej.

Aby pamiętać o swoich priorytetach, do każdego rozdziału stwórz szczegółowy plan i unikaj rozdrabniania się. Pamiętaj, że to kolejny stopień w Twoim naukowym rozwoju i tutaj nie ma miejsca na przysłowiowe “lanie wody”. Nie liczy się ilość stron, a ich jakość. Samo merytoryczne sedno problemu.

Jeśli planujesz dalszą karierę naukową, nie wyczerpuj tematu. Zdaję sobie sprawę, że to może być trudne, ponieważ pisanie pracy doktorskiej może być okazją do przedstawienia Twojego punktu widzenia, rezultatów nowatorskich badań czy odkrycia przed światem nowych hipotez czy teorii. Pomimo tego spróbuj wyobrazić sobie, ile materiału jesteś w stanie opracować już teraz, a ile zostawisz do dalszej pracy. To naprawdę może zmienić Twój punkt widzenia.

Pisanie doktoratu się nie “wysiedzi”

Czekanie na natchnienie może i jest dobrym rozwiązaniem w przypadku poetów czy innych artystów, ale na pewno nie sprawdzi się podczas pisania pracy naukowej. Pisanie doktoratu to ciężka, systematyczna praca, wymagająca samozaparcia i dyscypliny, a także ogromnej wiedzy. Kiedy natrafisz na blokadę w pisaniu swojej pracy doktorskiej, nie siedź bezczynnie i nie wpatruj się w migający kursor! Najgorsze, co możesz zrobić, to liczyć na to, że natchnienie czy też inspiracja same Cię znajdą.

Dobrym pomysłem na brak weny do pisania rozprawy doktorskiej jest dokładne zaplanowanie czasu, w którym pracujesz tylko nad swoim doktoratem. Na przykład wiesz, że chcesz pisać przez 2 godziny dziennie między 16 a 18. Wtedy, nawet jeśli nie piszesz, przeznacz ten czas na przeglądanie notatek, szukanie nowych materiałów, czytanie. To zapewni Ci nową porcję inspiracji i pozwoli ruszyć dalej.

Inspiracja do pisania doktoratu

Co, jeśli inspiracja do pisania doktoratu napadnie Cię znienacka, kiedy akurat robisz coś innego? Zanotuj myśl, która przyszła Ci do głowy. Koniecznie zrób to od razu. Nawet jeśli po jakimś czasie stwierdzisz, że pomysłu nie da się wykorzystać w Twojej dysertacji, nie umknie Ci nigdzie i będzie możliwa jego późniejsza weryfikacja. Postaraj się nosić przy sobie notatnik i długopis albo miej pod ręką w telefonie skrót do jakiegoś notatnika/edytora tekstu. Możesz też nagrywać swoje pomysły na dyktafon w telefonie.

Pisanie doktoratu to maraton

Przygotuj się na długotrwałą, systematyczną pracę nad swoją rozprawą doktorską. To nie sprint, ale maraton, więc postaraj się odpowiednio rozłożyć siły. Przeznacz określoną ilość czasu na konkretne działania, na przykład masz dzisiaj zaplanowane 4 godziny pisania. Rozłóż to na mniejsze kroki, czyli zaplanuj, że przez pierwsze pół godziny czytasz materiały, przez kolejne piszesz, potem porządkujesz plan itp. Pomoże Ci to ogarnąć dłuższe bloki czasowe i podzielić je na mniejsze jednostki, które nie będą Cię przytłaczały. Jeśli jednak okaże się, że bardzo zaangażujesz się w pisanie i pominiesz czas, który był zaplanowany na coś innego, nie przejmuj się! Dokładne, co do minuty planowanie przydaje się w chwilach, kiedy napotykasz na trudności. W innych sytuacjach: go with the flow!

Pisanie doktoratu – rytuały

Pisanie doktoratu wymaga systematyczności i zajmuje na tyle dużo czasu, że na spokojnie możesz opracować w tej kwestii jakieś własne rytuały pisarskie. Po co? Żeby od razu, w momencie, kiedy usiądziesz do pisania swojej pracy doktorskiej, wprawić się w odpowiedni nastrój i po prostu zacząć pisać. Podczas rytuałów nie skupiasz się na tym, co dookoła, umysł nie zajmuje się myśleniem, jakie są kolejne etapy. Wszystko jest zaplanowane i wykonywane każdorazowo tak samo. To naprawdę pomaga ogarnąć plątaninę myśli i wyuczyć mózg określonego zachowania.

Pisanie doktoratu – formatowanie pracy

Podczas pisania treści merytorycznej swojego doktoratu nie musisz skupiać się na formatowaniu tekstu czy na dokładnym sprawdzeniu formy przypisów. Wystarczy, jeśli przypisy będą zawierały wszystkie najważniejsze informacje, niezbędne do zidentyfikowania źródła. Nie musisz podczas pracy wypisywać pełnych danych bibliograficznych – wystarczy tytuł, autor i strona. Wszystko inne jest do zrobienia później, a nawet taka “taśmowa” praca może pójść szybciej, jeśli dane źródło się w pracy powiela. Podobnie rzecz ma się z elementami takimi, jak numery stron, dobór czcionki, marginesy, justowanie. Zrób to później, po napisaniu całej treści merytorycznej.

Pisanie doktoratu nie musi być drogą przez mękę. Ustal odpowiedni harmonogram prac, rytuały, zdecyduj, co w danym momencie jest najważniejsze. I pisz: niezależnie od tego, jakimi metodami (poza szkodliwymi dla zdrowia!) osiągniesz stan, w którym swobodnie rozpoczniesz pisanie doktoratu, to pisanie jest właśnie w tym wszystkim najważniejsze. Uwierz w siebie i zacznij proces twórczy. Satysfakcja będzie niesamowita, powodzenia!